محمد بن جریر طبری (زادهٔ ۲۲۴ در آمل – درگذشتهٔ ۳۱۰ هجری قمری در بغداد) (۲۱۸ – ۳۰۱ هجری شمسی) مورخ، مفسر قرآن، فیلسوف ایرانی و مؤلف کتاب تاریخ طبری مشهور به پدر تاریخ است.
محمد بن جریر طبری در سال ۲۲۴ هجری قمری برابر با ۲۱۸ هجری شمسی در آمل چشم به جهان گشود وی در عین مورخ بودن مفسری پرتوان نیز بود، وی کتاب تاریخ طبری را نگاشت که در آن وقایع به ترتیب سال تنظیم شده و تا سال ۳۰۲ هجری را در برمی گیرد. تاریخ طبری مرجع عمده تاریخ جهان و ایران تا اول سده چهارم هجری است، همچنین این کتاب در واقع مأخذ عمده تمام کسانی واقع شدهاست که بعد از طبری به تألیف تاریخ اسلام اهتمام ورزیدهاند. وی از سنین پیش از نوجوانی در زادگاهش به فراگرفتن فنون و دانش از جمله دانش حدیث مشغول گردید. پس از فراگرفتن مقدمات علوم در ۱۲ سالگی آمل را ترک گفت و به ری روآورد. طبری پس از مدتی میانرودان (بین النهرین) را ترک کرد و برای آشنایی با اصحاب ری عازم مصر شد. او در این سفر از راه شام و بیروت گذشت و در ۲۵۳ قمری هنگام حکومت احمد بن طولون به مصر وارد شد و سه سال در آن دیار ماند و در شهر فسطاط مصر نزد پارهای از دانشمندان آن دیار شاگردی کرد. طبری طی سفرهای بسیار خود بیشتر سفرنامههایی را که حاوی تاریخ و جغرافیای پیش از زمان خود بود، مطالعه کرد. همچنین، طی آن سفرها سیره نویسان گوناگونی را در جهان دیدار کرد و اطلاعات زیادی از آنها به دست آورد. او پس از زندگی سه ساله در مصر از راه شام به بغداد بازگشت و پس از زمان کوتاهی برای دیدار از وطنش راهی طبرستان شهر علم و فلسفه شهر آمل شد و در سال ۲۹۰ قمری به آمل آمد. طبری پس از مدتی به بغداد بازگشت و در محلهٔ رحیه یعقوب اقامت نمود و مطالعات خود را ادامه داد. طبری در بغداد ضمن آن که دانش خود را در فقه، تاریخ، حدیث تکمیل میکرد، شاگردانی نیز تربیت نمود و زمانی که در محلهٔ قنطره البردان بغداد زندگی میکرد، نگارش تاریخ خود را با نام «تاریخ الرسل و الملوک و اخبارهم و من کان فی زمن کل واحد منهم» که با نام تاریخ طبری شناخته میشود، آغاز کرد. او که روزانه چهل برگه از تاریخ خود را گردآوری میکرد، نزدیک چهل سال به نوشتن تاریخ طبری پرداخت. به این ترتیب که از ۴۸ سالگی شروع به گردآوری نسخههای پراکنده سفرنامهها نمود و از ۶۵ سالگی به طور مستمر در بغداد یادداشتهای پراکنده خود را به مدت ۲۳ سال تنظیم کرد تا آن که پیش از مرگش آن را به پایان رساند. طبری در کنار تنظیم تاریخ خود، به خواهش المکتفی، خلیفه عباسی، کتابی درزمینهٔ وقف نوشت که در بر گیرندهٔ نظر همهٔ دانشمندان و فقیهان مسلمان تا آن زمان بود. همچنین، کتابی به نام الفضایل نوشت که دربردارندهٔ زندگی خلفای راشدین بود .او طی آن سالها کتاب جامع البیان عن تاویل را نیز در تفسیر قرآن نوشت.
طبری در سال ۳۱۰ ه. ق. (۳۰۱ شمسی) در شهر بغداد دیده از جهان فروبست.
این مجموعه چهارده جلدی را در ادامه مطالعه کنید !
* * *
* * *
↓برای دانلود روی لینک زیر کلیک نمایید;
جلد سوم: ۴۳۰ صفحه – ۴.۱ مگابایت
جلد چهارم: ۴۴۰ صفحه – ۴.۲ مگابایت
جلد پنجم: ۵۱۵ صفحه – ۴.۷ مگابایت
جلد ششم: ۵۲۶ صفحه – ۴.۸ مگابایت
جلد هفتم: ۵۶۵ صفحه – ۵.۴ مگابایت
جلد هشتم: ۴۸۱ صفحه – ۴.۴ مگابایت
جلد نهم: ۴۲۳ صفحه – ۳.۶ مگابایت
جلد دهم: ۴۳۲ صفحه – ۳.۷ مگابایت
جلد یازدهم: ۴۵۵ صفحه – ۴ مگابایت
جلد دوازدهم: ۴۴۹ صفحه – ۴ مگابایت
جلد سیزدهم: ۴۲۷ صفحه – ۳.۹ مگابایت
جلد چهاردهم: ۴۳۵ صفحه – ۴.۱ مگابایت
* * *